DARGEÇİT

KELİMELERİN SERZENİŞİ

Hayatın ırmağında akıp sürükleyen zamanının tortusu düşerken içimizin derinliklerine, vazgeçemediklerimizin derin tutkusu yapışır kursağımıza. Kesik bir ah işitir kulaklarımız. Kavuşamadıklarımızın arkasında kaybettiğimiz bunca emeğin pişmanlığı dökülür tavanlarında gönlümüzün.

Peşinde sürüklerken uzak hayallerin, mutluluk basamaklarında yitirdiğimiz anıların burukluğunu yaşarız. Ömür, med cezir misali tahtası çürümüş bir beşiğin içinde sonsuzluk uykusuna uzanır, gafletin pususundan habersiz.

Cümleler yalnızlığın sokağında yalın ayakla yürür. Noktalar anlamların tükendiği yerdir. Virgül öncesi bir üzüntü. Zaman duraklarında eskimez bir yenilgi. Günler katmerleştikçe bir geçmişin pişmanlığı kalır geride ve kelimelerin serzenişi suskunlaşır kimsesizliğin coğrafyasında.

Döndükçe devran aynı başa döner feleğin merkezinde. Acılar hep aynı yüzlerin kısmetidir. Gerçekliğin kıymeti yok. Yalanlar yakut taşının özdeşidir. İyilik en nankör kedidir burada. Kötülük ettikçe büyürsün. Ahmaklar sofrasında en baha yemek eğlencedir. Kahkaha ölümle alay etmedir aslında.
Hayır işledikçe kovalar seni doğrunun köpekleri.
Gerçeğin değirmeninde ufaldıkça ufalırsın.

Bir kelime tiyatrosudur hayat. Birileri çalar, sen oynarsın. Senaryosu başkaları tarafından yazılmış. Sana ne biçilmişse o kadarsın. Başka şansın yok senin. Karşı çıkmak yok. Konuştukça ezilirsin. boynuna pranga vurulmuş sözcüklerin memleketine sürgün edilirsin. Faili meçhul bir karanlığın dehlizlerinde kaybolmuşluğa gömülürsün.

Dünya döndükçe eskir zaman. ömür yıllara karışır bilinmezliğin sokaklarında. Kaybolmuşluğun derinliklerinde kendini ararsın, kendinin olmadığı yerlerde. Hep uzaklara gidersin, gittikçe yabancılaşırsın aşina yüzlerin simalarında. Geriye döndüğünde kimseyi bulamazsın ait olduğun yerlerde.

Cümleler yalnızlaşıyor. Harfler şekillendikçe anlam buluyor. Belendikçe kızışıyor sözcükler, savaş çığırtkanlıkların gırtlaklarında. Ölçüsüz her sözün bedeli ölümdür. Kuytu karanlıklarda paslanmış yenilgiler. Öfke, kılıfından çıkmamış keskin bir hançerdir. Ucu göründükçe kızgınlaşır meydan. Savaş soytarı bir fikrin çılgına dönmüş halidir. Her giden can sadece koptuğu yeri acıtır. Anlamsızlaştıkça, yitiriyor aslını her düşünce. Her fikir yeni bir hükmün çocuğuna gebedir. Gerçekler berraklaştıkça, özün hakikati kalır sadece inancın beleğinde.

Her şey aslına yenilmiştir. İnkar, yalanın yüzüne vurulmuş bir makyajdır. Gecenin vakti, güneşin doğuşuna kadardır. İstediğin kadar kapat gözlerini, çek önüne tüm perdeleri, söndür içinin ışıklarını, karanlığa gömüldükçe gömül lakin gerçeği varlığından koparamazsın. Senin onu görmeyişin onu yokluğa sürüklemez. Asıl olan daim vardır ve gerçeğin boynunda en biçilmez bir gerdanlık gibi asılıdır.



Haşemoğlu Kutbettin

DARGEÇİT

Tarihi çok eskilere dayanan Dargeçit'nın bilinen eski meskunlarının burada yasayan Süryaniler ve Kürtler olduğu biliniyor. Milattan sonra 4. yüzyılda Samanilerin iktidarı döneminde Dargeçit ve yöresi Hristiyanlikla tanışır. O donemde Hristiyanlasan kesim yalnızca yörede yasayan Süryanilerdir. Kürtlerise o tarihte çoğunlukla Zerdüşt inancına mensupturlar. Arapların bölgeye gelmesiyle Kürtler İslam dinine geçerler.

Çok dinli bir yer olan Dargeçit Müslüman, Hıristiyan(Ortodoks ve Katolik) ve Yezidileri barındırmıştır. Mezopotamya'nın yani Dicle ve Fırat arasındaki bölgenin insanlık tarihinin ve medeniyetindin başladığı yer olduğunu dikkate alırsak, Dargeçit'in tarihinin ne kadar eskilere dayandığını anlayabiliriz.

Dargeçit'a ilk yerleşenlerin Mardokeliler diye bilinen bir aile olduğu rivayet ediliyor. Kesin olarak hangi tarihte olduğu bilinmemekle beraber Süryani bir ailenin şehri kurduğu söyleniyor. Zamanla aldığı göçlerle büyüyen Dargeçit 1900'lerin basında beş yüz ailenin yasadığı bir şehir oluyor.

I. Dünya Savaşından sonra ekonomik bunalıma girdi. Bazı Süryaniler daha rahat bir yaşam sürmek için Avrupa ülkelerine göç ederler. Göçler sonucu Dargeçit nüfusu azalmıştır.

Dargeçit ilçesi 1987 yılında Midyat ilçesinden ayrılarak ilçe olmuştur.

Dargeçit'te eskiden müslüman hırıstiyan nüfus birlikte yaşamaktaydı ancak şimdi sadece müsluman nüfus yaşamaktadır.

COGRAFYA 

Dargeçit, Güneydoğu Anadolu Bölgesinin güneyindeki Mardin iline bağlı şirin bir ilçe merkezidir. Yüzölçümü yaklaşık olarak 550 km²'dir. Ortalama rakım 900 m civarındadır. Doğusunda Şırnak ilinin Güçlükonak ilçesi, batısında Midyat, Kuzeyinde Batman iline bağlı Gerçüş, güneyinde ise Şırnak iline bağlı İdil ilçesi bulunmaktadır.

Dargeçit ilçesi, 37-38 Kuzey paralelleri ile 41-42 Batı meridyenleri arasında yer almaktadır.

Güneydoğu Anadolu Bölgesinin en dağlık yörelerinden birisi de Mardin ilidir. Bu ilin toprakları içinde yer alan bir ilçe de Dargeçit ilçesidir. Güneydoğu Anadolu bölgesinin en dik ve engebeli yerlerindendir. Dargeçit ilçesinin çok yüksek dağları yoktur. Dargeçit ilçesi sırtını iki tepeye dayamıştır.En yüksek sayılan dağı ilçenin kuzeydoğusunda yer alan SİTE dağıdır.

Dargeçit ilçesinin ormanları yok denecek kadar azdır. İlçe topraklarının büyük bir kısmı palamut ve meşe ağaçlarından oluşan ormanlık araziden oluşmuştur. Bu ormanlık alanlar insanların tahribi sonucunda ormanlık vasfını yitirmiş bulunmaktadır. Bugüne kadar orman kalıntıları olarak varlığını koruyan meşe ve palamut ağaçlarıdır. Son yıllarda buna karşı birçok önlem alındı.

İlçenin 10-12 km uzaklığında Ilısu Köyü yakınlarından Dicle Nehri geçmektedir. Ayrıca ilçenin güneyinde yer alan Akyol Köyü ile Belen Köyü arasından geçen bir akarsu bulunmaktadır. Bu akarsu düzenli değildir. Kışları kar ve yağmur sularından taşma gösterirken yazın suları yok denecek kadar azalır. Bu akarsudan yararlanılarak sulu tarım yapılmaktadır.İlçeye bağlı Kuyubaşı yakınında yer altından çıkan suyla sulu tarım yapılmaktadır. Dargeçit ilçemize geldiğinizde Gülbiş'e uğramadan sakın gitmeyiniz. Burada etrafı ağaçlandırılmış bir havuz bulunmaktadır. Gülbiş ideal piknik yeridir.

İlçe sınırları içinde doğal sayılabilecek göl bulunmamaktadır. Yer altı sularının yetersizliği nedeniyle halen ilçenin bazı köylerinde içme sularını, yağmur sularının doldurduğu kuyulardan temin eden köyler vardır.

İlçenin su şebekesi yapılmadan önce subaşında bulunan kaynaktan su kanallarıyla İlçe merkezinin su ihtiyacı karşılanmaktaydı. Bu nedenle su kanallarının önünde 5 tane su değirmeni Süryaniler tarafından yapılmıştı. Kanallardan suyun yetersiz gelmesiyle değirmenler kapatılmıştır. Halen bu su değirmenlerin kalıntıları ve binaları yer almaktadır.

Dargeçit ilçesi arazi dağılımı

Yüzölçümü 1000 km² Tarla arazisi 15.865 hektar. Sebze arazisi 562 Hektar. Meyvelik 3.411 hektar Çayır-Mera 145.205 hektar Koruluk-Orman 140.756 hektar Tarıma elverişsiz arazi 140.756 hektar Kullanılmayan arazi 39.601 hektar.

İlçede karasal iklim hakimdir. Yazları sıcak ve kurak,kışları soğuk ve yağışlıdır. Rüzgarlar genellikle doğu ve güneydoğudan eser. Kış ve ilkbahar mevsimleri genellikle yağışlıdır. 4-Sosyal Durum 1990 yılı nüfus sayım sonuçlarına göre ilçenin merkez nüfusu 10.600 ilçeye bağlı köy ve mezraların nüfusu 19.000 alarak tespit edilmiştir. Toplam nüfus 29.600 olup bunların 17.000'i erkek ve 12.600'ü bayandır. 1997 yılında yapılan genel nüfus sayımında Dargeçit ilçesi toplam nüfusu facto nüfus(bulunan yere göre) 26.011, jure nüfus(İkametgaha göre) 26.497 olarak tespit edilmiştir. 2000 yılında yapılan nüfus sayımı sonuçlarına göre Dargeçit ilçesi genel nüfusu 26.240 'dır. 1990 yılından sonra göç eden köylerin ilçe merkezine yerleşmesiyle ilçe merkezinin nüfusu artmıştır. İlçede 36 köy, 26 mezra ve 2 belde bulunmaktadır. İlçeye bağlı beldeler Kılavuz ve Sümer Beldeleridir. Dargeçit merkezinin toplam dört mahallesi bulunmaktadır; Saray mahallesi, Safa mahallesi, Tepebaşı mahallesi ve Bahçebaşı mahallesi olmakla birlikte toplam 2300 hane bulunmaktadır.